پژوهشی درباره تفسیر عرفانی امام صادق (ع)

Authors

سید محمد حسین مبلّغ

abstract

نقد و بررسی تفسیر «حقایق التفسیر» از حیث سندی و محتوایی و صحت و سقم انتساب آن به امام صادق (ع) است. این تفسیر پس از تألیف توسط ابو عبدالرحمن سلّمی برای نخستین بار توسط پژوهشگر فرانسوی لویی ماسینیون در نیمه اوّل قرن بیستم شناسایی گردید. پس از ماسینیون، پل نویا، محقق فرانسوی در 1968 کتاب را تصحیح و منتشر کرد. از تفسیر حاضر تاکنون هیچگونه سندی، در دست نیست، نه سلّمی برای آن سندی ذکر کرده است و نه احتمالات محققان فرانسوی در مورد سند تفسیر، پذیرفتنی است. هرچند در متن تفسیر، روایت هایی وجود دارد که از نگاه ساختار و اسلوب می توانند صحیح باشند. از سوی دیگر، روایت هایی که دلالت بر فضیلت رسول اکرم کنند، در متن تفسیر وجود دارد، ولی روایتی که از فضایل اهل بیت و ائمه (ع) سخن گوید، به هیچ عنوان در تفسیر وجود ندارد. نیز روایت های کلامی همساز با جبر و روایت های فقهی و اعتقادی ناسازگار با تفکر شیعه در آن وجود دارد، ولی این روایت ها اندک هستند و از نظر محتوایی و ساختاری، ساختگی بودن آنها به طور کامل مشخص است. نگارنده بر این باور است که امکان صدور این مجموعه تفسیری از امام صادق (ع) دور به نظر نمی رسد و در عین حال ، آثار جعل و تحریف - افزودن روایت های خلاف مذهب عدلیه و امامیه و حذف روایت های فضایل اهل بیت - در آن به خوبی نمایان است. احتمال می رود که این جعل ها توسط شخص سلّمی، انجام شده باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پژوهشى درباره تفسیر عرفانى امام صادق (ع)

نقد و بررسى تفسیر «حقایق التفسیر» از حیث سندى و محتوایى و صحت و سقم انتساب آن به امام صادق (ع) است. این تفسیر پس از تألیف توسط ابو عبدالرحمن سلّمى براى نخستین بار توسط پژوهشگر فرانسوى لویى ماسینیون در نیمه اوّل قرن بیستم شناسایى گردید. پس از ماسینیون، پل نویا، محقق فرانسوى در 1968 کتاب را تصحیح و منتشر کرد. از تفسیر حاضر تاکنون هیچگونه سندى، در دست نیست، نه سلّمى براى آن سندى ذکر کرده است و نه احت...

full text

امام صادق(ع) و تأویل و تفسیر عرفانی قرآن

This paper reports an investigation on Imam Sadeq’s (P.B.U.H) interpretations. It is part of Imam’s interpretive speeches cited in Abdol-Rahman Solami’s Haghayegh-al – Tafsir and also compiled by Paul Noya. The paper first mentions Imam’s relation to Sufism. It them discusses his interpretive works reported in the literature and shows many of them to be valid and acceptable.

full text

جایگاه روایات امام صادق (ع) در تفاسیر عرفانی کامل

از جملۀ شخصیت‌هایی که روایت اقوالش را در تفاسیر مختلف شیعیان و عامۀ مسلمانان می‌توان بسیار دید، امام جعفر صادق (ع) است. عالمان شیعی به‌طبع با نظر به جایگاه آن امام و حجم بسیار روایاتش آراء او را در کتب تفسیری خود بسیار بازنموده‌اند. بااین‌حال، روایت اقوال تفسیری امام صادق (ع) اختصاصی به مفسران شیعی ندارد. از میان مفسران عامه بیش از همه گرایندگان به تصوف و پدید آورندگان تفاسیر عرفانی به نقل روای...

full text

اشکهای امام صادق (ع)

اشکهای امام صادق (ع)     حجت الاسلام محمد سروش محلاتی 1   1- استاد حوزه علمیه قم و عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه     خلاصه   طبق روایت معتبری در کافی، امام صادق (ع) ناراحتی و اندوه خود را با یکی از یاران نزدیک خویش مطرح می‌نماید. اندوه ایشان در مورد عدم اجرای حق در حکومت است، چرا که حرمتهای الهی همه شکسته‌اند و این قلب امام را به درد آورده است. ایشان با نقل نامه‌ای از امام علی (ع) که در...

full text

بررسی سندی و محتوایی تفسیر عرفانی منسوب به امام صادق(ع)

تفسیر عرفانی منسوب به امام جعفر صادق (ع) در میان آثار تفسیری با گرایش عرفانی ، قدیمی ترین اثر می باشد . محققینی چون پل نویا با در نظر گرفتن قدمت این اثر ، سر چشمه بسیاری از اصطلاحات صوفیه را در آن جسته اند و به نوعی منشأ آن ها را آراء امام صادق (ع) دانسته اند . نکته قابل توجه آنجاست که این اثر همان طور که از عنوان آن پیداست اثری منسوب به امام صادق (ع) است و تمام ادعاهای این محققین درباره ریشه ا...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای قرآنی

جلد ۲، شماره ۵-۶، صفحات ۲۸۲-۳۱۱

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023